Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Verbeno(-à-flour-en-boulo)
Phyla nodiflora
Verbenaceae
Noms en français : Phyla à fleurs nodales, Verveine nodulaire.
Descripcioun :Planto gazounanto que rebalo au sòu, que nous vèn d'Americo dóu miejour (pèr li jardin). Pamens s'escapo e pòu alor curbi de gràndi surfàci proun rapidamen, pèr acò es uno planto envahissènto. Se recounèis à si flour blanco, un pau roso, en tèsto, e à si fueio (8 à 30 mm) óupousado virado devers lou aut e pelouso dessouto.
Usanço :Dins d'ùni païs li fueio sèrvon coume tè. La planto èi vertuouso contro li fèbre, lou raumas e lou tussi (jus de la planto), contro li vèrme (ankilostome). La racino èi bono contro lou mau d'estoumac. Èi peréu uno planto diuretico.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phyla
Famiho : Verbenaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Jun à óutobre
Liò : Tepiero bagnado
- Prado umido
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Phyla nodiflora (L.) Greene, 1899
(= Lippia filiformis (Schrad.) Meikle, 1985 )